Bu dersimizde AutoCAD 'in bel kemiği sayılabilecek ve geri kalan tüm konularımızda kullanacağımız ve de objelerin oluşması için gerekli olan koordinatların girişi olan nokta belirleme yöntemlerine değineceğiz.
Bilindiği üzere bütün objeler uzayda yer kaplarlar. Objelerin uzaydaki yerlerini belirlemek içinse koordinatlar kullanılır. İşte AutoCAD'te de objelerin meydana gelmesi (yani görünüşlerinin oluşturulması) için kartezyen koordinatlardan yararlanılır.
Koordinat Bölgeleri: Hepimizin matematik derslerinden hatırladığımız kartezyen koordinat düzlemi üzerinde 4 bölge mevcuttur ve bu bölgelere göre X ve Y değerleri " " veya "-" olmaktadır. Bu bölgeler ve bu bölgelerdeki X ve Y değerlerinin durumu aşağıdaki gibidir.
Bu kadar geometri bilgisinden sonra AutoCAD'te bu girişlerin nasıl yapıldığını görelim.
Mutlak (Tam Değer) Koordinat Girişi: Mutlak koordinat dediğimiz; nesnelerin tanımlı noktalarına X,Y,Z değerlerini vererek çizimin oluşturulmasıdır. Burada dikkat edilmesi gereken birkaç husus vardır. Bunlar;
AutoCAD'te varsayılan değer olarak I çeyrek tanımlıdır. Bu yüzden orjin (0,0) noktası ekranın sol alt köşesidir. Ama koordinat değeri girerken X ve Y'ye vereceğimiz ve - değerleri ile istenilen bölgede işlem yapılabilir. Ayrıca orjin noktasının yerini limits komutu ile değiştirebiliriz. AutoCAD 2005'te varsayılan değer yatay A3 kâğıdı büyüklüğündeki 420,297 değeridir. Böylece sol alt köşe (orjin) 0,0 değerini, sağ üst köşede 420,297 değerini almış olur.
AutoCAD'te mutlak koordinat girerken X,Y,Z değerleri "," (virgül) ile birbirinden ayrılır. Örnek; 20,35gibi.
Göreli Koordinat Girişi: Bu şekildeki koordinat girişi bazı kullanıcılar ve çeşitli özel durumlar için daha kolay bir yöntemdir. Bu yöntem ile nokta koordinatı girilebilmesi için önceden en az bir noktanın girilmiş olması gerekir. Girilin birinci noktadan sonra, ikinci nokta için X,Y,Z değerleri girilmeden önce önüne "@" işareti konulması gerekir. "@" işareti AutoCAD programı için girilen en son noktayı orjin (0,0) kabul etmesini sağlayacaktır. "@" işaretinden sonra girilen değerlerin, bir önceki noktaya göre olan X,Y,Z uzaklıklarını tanımlayacaktır. Örnek; @20,35 gibi.
Kutupsal Koordinat Girişi: Açı ile birlikte uzaklık girilmek isteniyorsa kutupsal koordinatlardan faydalanılır. Kutupsal koordinatlar genellikle göreli koordinatlarla beraber kullanılır. Bu yüzden kutupsal koordinatlar girmeden önce önüne "@" işareti konulmalıdır. Kutupsal koordinatlar da açı saat ibresinin tersi yönünde artar, saat yönünde ise azalır. Açı yönünü "units" komutu veya format menüsü altındaki "Units" sekmesi ile değiştirilebilir. Kutupsal koordinatlar "@ UZAKLIK < AÇI" formatında girilmelidir. Örnek; @25<45 gibi.
Silindirik Koordinat Girişi: Buradan sonra anlatacağım koordinat girişleri 3D (Üç boyutlu) çizimlerde kullanılan koordinat girişleridir. Bunlardan birincisi olan silindirik koordinat girişi kutupsal koordinat girişine benzer fakat ona ek olarak Z değerini vermek gerekir. (3 Boyutlu yaa) Bunlarda da mutlak ve göreli olarak değerler girilebilir. Öğrendiğimize göre aralarında sadece "@" işareti ön eki ile değişiklik gösterir. Silindirik koordinatlar "UZAKLIK < AÇI , Z" formatında kullanılır. Örnek; 50<60,10 gibi.
NOT: Eğer göreli değer girilecekse format "@UZAKLIK < AÇI , Z" şeklinde olur. Örnekte; @50<60,10 gibi.
Küresel Koordinat Girişi: Bu koordinat girişi de 3D çizimlerde kullanılır. Küresel koordinatlarda giriş "UZAKLIK<AÇI<AÇI" formatında olur. Burada uzaklık orjinden olan uzaklık birinci açı değeri XY düzlemindeki X ekseni ile yapılan açıyı ikinci açı ise noktanın XY düzleminin Z ekseni ile yaptığı açıyı belirtmektedir. Örnek 25<45<60 gibi.
NOT: Eğer göreli değer girilecekse format "@UZAKLIK<AÇI<AÇI" şeklinde olur. Örnek te; @25<45<60 gibi.
Evet, bir dersimizin daha sonuna geldik gelecek derste bu dersimizin devamı niteliğinde olan "Nokta Yakalama Modları (OSNAP)" konusunu ele alacağız. Barış içinde kalın.