Bilgisayar teknolojisinin hızlı bir şekilde geliştiği günümüzde, ürün tasarımı ve üretimindeki klasik yöntemler artık yerini bilgisayar destekli tasarım (CAD) ve bilgisayar destekli üretime (CAM) bırakmaktadır. bu gelişim beraberinde üstün kalite, yüksek verimlilik, optimum üretim ve mükemmellik getirmiştir.
CAD
CAD bilgisayar destekli tasarım (İng. Computer Aided Design) dizaynın yapılmasında modifikasyonunda, analizinde veya optimizasyonunda desteklemek için bilgisayar sistemlerinin kullanılması olarak tarif edilir. Bilgisayar sistemleri özel kullanıcı firmalar tarafından arzu edilen özel çizim fonksiyonlarını yerine getirmek için hardware (Donanım) ve softwareden (Yazılım) meydana gelmiştir. CAD donanımları bilgisayar, bir veya daha fazla grafik ekran klavye ve diğer donanımlardan oluşur. CAD yazılımları sistem üzerinde bilgisayar grafiği geliştirmek için bilgisayar programları ve kullanıcı firmanın mühendislik fonksiyonlarını kolaylaştırmak için uygulama programları, uygulama programlarının örnekleri, parçaların gerilme-uzama analizleri, mekanizmaların dinamik karşılık, ısı transfer hesaplamaları ve nümerik kontrol iş programlamasıdır. Uygulama programları, bir kullanıcı firmadan diğer bir kullanıcı firmaya göre değişiklik gösterebilir. Çünkü üretici firmaların üretim hataları, üretim prosesleri, pazarları farklıdır. Bu faktör CAD sistemlerindeki farklı yapıların artmasına neden olur. (15)
CAM
Bilgisayar Destekli Üretim (İng. Computer Aided Manufacturing-CAM), kısaca bir işletmedeki üretim sistemlerini planlamada, yönetmede ve denetlemede bilgisayar sistemlerinin, işletmenin üretim kaynaklarıyla (makina ya da işgücü) doğrudan ya da dolaylı bir iletişim halinde kullanımıdır. Üretimde sayısal denetimli (NC) tezgahların kullanılması ve programlanması, sabit ve hareketli robotlar, otomatik depo sistemleri, atölye denetim sistemleri (İng. shop floor control), hızlı prototip üreten sistemler (İng.rapid prototyping - stereolitography) çeşitli CAD uygulamalarını oluşturur. Bugün, tasarım, modelleme, analiz, NC programlama gibi ana uygulamalardan oluşan bütünleşik sistemlere, bilgisayar donanımları ile birlikte 'Bilgisayar Destekli Tasarım ve Üretim. CAD/CAM sistemleri adı verilir.
(NOT: Konumuz AutoCAD olduğuna göre burada sadece CAD ile ilgili bilgiler verilecektir. CAM ile ilgilenen arkadaşlar e-mail atabilirler.)
Günümüzde tasarım işleminin büyük bir kısmı CAD ile yapılabilmektedir. Bilgisayarların ürün tasarımı ve dökümantasyonu için kullanımı 4 ana alanda guruplanabilir. Bunlar :
1.Geometrik Modelleme,
2.Mühendislik Analizi,
3.Tasarımın Geliştirilmesi,
4.Dokümantasyon.
Bu dört alan, tasarım işleminin son dört adımıyla eşleştirilebilir. Güçlü CAD/CAM sistemleri bu son dört adımda kullanılan geleneksel araçların yerine kullanılabilir.
CAD çizimlerinin kusursuz hatta mükemmel olduğu, elle çizimin ve tasarımın artık tarihe karıştığı yönündeki inanışların, daha doğrusu ön yargıların ciddiye alınmaması gerekir.
Tasarımcının kişisel yeteneğinin ötesinde bazı artılar aramak yersizdir. CAD becerisizlikten, bilgisizlikten, umursamazlıktan ve dikkatsizlikten oluşacak hataları düzeltmek gibi bir misyon yüklenemez. Bilgisayar Destekli Tasarım T.cetvelinin, gönyenin, çizim masasının, kâğıdın ve kurşun kalemin yerine bilgisayar ekranını, mouse'u, çiziciyi koymakla sınırlı bir eylem olsaydı; tasarımcının da metamorfoza uğrayarak bilgisayarın merkezi işlem birimi (CPU) ile kamera alaşımı bir sayısallaştırıcı biçimini alması gerekirdi. Tasarım, bünyesi içinde çizim yapma eyleminin yalnızca sınırlı bir bölümünü oluşturduğu, çok farklı girdilerin düğümlendiği bir ilişkiler yumağıdır. Çizim ise bir haberleşme aracıdır. Doğru çizim doğru bilgiyi iletir; bilgi yanlışsa bilgisayarda çizilmesinin hiçbir anlamı yoktur.
CAD yalnızca sadece bir çizim aracı değildir. Ne zaman ki tasarımcı çizim sürecinde kazandıklarını, tasarımını geliştirmek için yararlı girdilere çevirebilse ve bilgisayarın veri biriktirme/sıralama, hesaplama, programlanabilme, görselleştirme yeteneklerinden yeterince yararlanabilse, işte o zaman bilgisayar ortamında çalışmak onun için gerçek anlamda verimli olacaktır. Tasarımının bittiği zaman nasıl bir ürün ortaya çıkaracağını, belki de ürünün nasıl çalışacağını önceden görebilir ona göre tasarımını geliştirebilen kişi CAD 'den yararlanabilecektir. O, bilgisayardan gerçek desteği alabilecek, özetle Bilgisayar Destekli Tasarım eylemini yapabilecektir. (14)
CAD çizimlerinin kusursuz hatta mükemmel olduğu, elle çizimin ve tasarımın artık tarihe karıştığı yönündeki inanışların, daha doğrusu ön yargıların ciddiye alınmaması gerekir.
CAD Programlarının Yapıları:
Burada CAD programlarının yapılarını özetlemeye çalışacağız:
İşletim Sistemi: Programları işletmek, makine ile ilişkisini kurmak ve hardware organizasyonu için işletim sistemleri kullanılır. AIX, UNIX, DOS, RSX.IIM, WINDOWS işletim sistemlerinden bazılarıdır.
Grafik Sistemi: Grafik sistem CAD programı olup çeşitli uygulamalara uyacak bir grafik sistem olarak düşünülür. Bu grafik sistemlerin ortak olan yanları vardır. Bunlar :
a. Katman ( Overlay ) Sistemi: Bir grafik sistemdeki bir dosyanın içinde çeşitli alt dosyalar bulunur. Bu dosyalar yardımıyla grafik çizim üzerinde hızla bazı işlemleri yapmak, dışarıdan ana dosya içine başka dosya aktarmak, başka programların içine geçişler sağlamak olanağı vardır.
Genellikle grafik yazılımlarla çalışabilmek için çok geniş bir hafıza gerekir. Bir grafik çizimin bu şekilde birçok alt dosyadan oluşmasının nedeni de bu sınırlamadan kaynaklanır. Grafik sistemin içindeki bu alt dosyalar ancak gerektiği zaman açılıp kapanarak, grafik sistemin makineye ve hafızaya çok fazla yüklemeden çalıştırılmasına olanak sağlar. Bu alt dosyaların her birinin birer kitaplığı ve bunlarla ilişkili olarak çalışan bir veri tabanı sistemi bulunur.
b. Grafik Veri Tabanı Yapısı: Grafik bir çizim ile birlikte bilgisayar aynı dosya içinde bir veri tabanını otomatik olarak oluşturur. Bu taban içinde her "obje" için standart bir kayıt yaratılır. Bu kayıtlarda programların ortak olarak paylaştıkları alanlar ve sistem değişkenlerinin değerleri saklanır.
Aşağıda bir grafik elemanında bulunabilecek alanların bazıları sıralanmıştır:
Veri Kayıtları: Koordinatlar, çizgi tipi, çizgi uzunluğu, çizgi açısı, çizgi rengi vs. bulunur.
Dolgu Sistemi: Hızlı çalışma için bir dosya, dosyalara ayrılabilir. Bu dosyalar, yarı kalıcı dosyalar ( bloklar ), kalıcı dosyalar ( bloklar, katmanlar ) olarak sıralanabilir.
c. İşletme İlkeleri: Sisteme giriş şifre vb. ile olur. Bunu takiben dosya açılır veya dosya çağrılır. Bu dosya içinde ekranın kullanım alanları vardır. Ekran kullanım alanı Çizim Alanı ve Menü Alanı olmak üzere iki bölümdür. Ekranda görülen görüntünün arka planında komutları bekleyen bir alan vardır. Arka plan ile grafik ekran arasında kolay geçiş olanakları sağlanmıştır. Grafik ekrandaki menüler ve çizim alanları aynen sayısallaştırıcı üzerinde de yer alır ve oradan ekranın üzerindeki her noktaya giriş sağlanır.
d. Semboller ve Kitaplıklar: Geometrik çizimler bir kitaplıkta saklanır. Bunlar bazen ayrı çizim dosyaları olabileceği gibi bir çizim dosyasına alt dosyalar olarak da bulunabilir.
e. Makrolar: Tekrarlanan işlemler için program içi programlara makro denir. AUTOCAD'de AutoLİSP, Pascal, Basıc, C ve Script olarak yazılan programlar ve hatta menü içinden çalıştırılan bütün programlar makrolar dır. Her çizim paketinde özel ve genel makro yazma dilleri vardır.
f. Düzeltme: Her tür çizim ekleme, silme düzeltme işlemlerinin düzeltme alt programı olup, bütün programlarda mutlaka vardır. Programın özelliğine göre düzeltme programları kolaylıklar sağlar.
g. Grafik Standartları: Grafik yazılımların standardı olması gerekmektedir. Grafik standartları grafik sistemlerini modülleri arasında bilgi akışını sağlamak amacıyla geliştirilmiştir. Standartların kullanılışı programların portatifliğini, daha uzun süre kullanılabilirliğini, genişletilebilirliğini ve araçtan bağımsız olmasını sağlar. Bu sayede, bilgisayar değiştirildiğinde programın yeni bilgisayara uyması ve yapılan çalışmaların devamlılığını sağlar. Programların portatifliği yani bir grafiğin bir sistemden diğerine aktarılması standartlar sayesinde kolaylaşır. Aynı zamanda bir grafik programı öğrenen bir kişi başka bir programa kolayca adapte olabilir.
(Gelelim AutoCAD mevzusuna)
AutoCAD, tasarım ve çizimlerinizi bilgisayarda yapabilmenizi sağlayan Bilgisayar Destekli Tasarım ve Çizim yazılımıdır.
Halen bütün dünyada satılmakta olan AutoCAD Türkçe dahil birçok dilde versiyonları vardır.
AutoCAD ile çizim yapmak, yapılanları daha sonra revizyona sokmak, tasarımınızı gerçeğe dönüştürmeden önce ekranda görmek, istediğiniz ölçekte çıktı almak, çizdiğiniz nesnelere renk atamak, farklı çizgi tipleri kullanmak, farklı desenlerde taramalar gerçekleştirmek, nesneleri içerdikleri ayrıntı ve konuya göre değişik adreslere yerleştirerek, istediğiniz nesne ya da nesneler grubunu ekranda görüntülemek, çizimin bir parçasının ya da tümünün yazıcı ya da çiziciden çıktısını almak, görüntülemek gibi klasik çizim tarzlarını daha iyi bir şekilde bilgisayar ortamına aktaran bir CAD programıdır.
AutoCAD, Autodesk firması tarafından üretilip geliştirilen bir, Bilgisayar Destekli Teknik Çizim ve Tasarım (Computer Aided Drafting and Desing) paketidir.
Bilgisayar kullanarak çizim yapmanızı, bu çizimi düzenlemenizi, çizdirmenizi vs. sağlayan, elle çizime göre size çok daha üstün imkânlar sunan bir çizim paketidir. Bu programı kullanarak:
' Mimari
' Teknik Resim
' İnşaat
' Harita
' Peyzaj
' Makina
' Elektrik - Elektronik
' İç Mimari
ve adını sayamadığımız her türlü disiplin ve uygulamada, istediğiniz çizimleri üretebilirsiniz.
AutoCAD ile yapılacak çizimlerde hiçbir sınır yoktur. Yani bir çizim elle yapılabiliyorsa AutoCAD ile de yapılabilir. AutoCAD çizimleri matematik hesaplara dayanır. Çizim içindeki Bir objenin konumu ve özellikleri, yazılımın o çizim için oluşturmuş olduğu veri tabanında sayısal değerler olarak saklanır. Ekrandaki görüntüsü değiştirildiğinde veri tabanı içindeki bu değerlerin hepsi tek tek hesaplanır. Görüntü değişikliği aslında bu hesaplamaların sonuçlarına göre gerçekleşir.
AutoCAD, AutoLISP ve VisualLISP dilleri sayesinde standart resimlerin çizim programları yapılabilir. Ayrıca yazılıma yeni komutlar eklemek ya da mevcut komutları otomatik olarak çalıştırmak mümkündür.
AutoCAD 'in Tarihçesi :
İlk versiyonu 1982 yılının sonunda çıkmış olan AUTOCAD aradan geçen süre zarfında yazılımlardaki gelişmelere paralel olarak kendini yenileyerek günümüze kadar gelebilmiştir.
AutoCAD 'in yaratıcısı olan Autodesk Firması versiyon 2.6 dan sonra, versiyon yerine sürüm (release) numarası vermeye başlamıştır. AutoCAD 'in 8.ana sürümü olan versiyon 2.6 dan sonra, AutoCAD versiyon numarası yerine sürüm numarası ile anılmaya başlanmıştır.
AutoCAD 'in 12. ana sürümü olan Release 12 hem DOS tabanlı hem de WINDOWS tabanlı olarak çıkmaya başlamıştır. Daha sonra Windows' ta oluşan gelişmeler doğrultusunda Autodesk Firması da sürümlerde değişiklik yapmaya başlamıştır. Bunu sonucunda da Release 13 'ten sonra DOS tabanlı AutoCAD sürümü kullanıcılara sunulmamıştır.
2000 yılının gelmesiyle birlikte yazılımlardaki "2000" furyası AutoCAD üreticilerine de cazip gelecek ki Release 14' ten sonra sürüm numarasıyla anılan AutoCAD yazılımı AutoCAD 2000 olarak anılmaya başlanmıştır.
Halen günümüzde AutoCAD'in AutoCAD 2007 sürümü ile çıkışını devam ettirmektedir.
Bunun yanında AutoCAD bir temel kabul edilmiş ve AutoCAD tabanlı hemen hemen her sektöre hitap eden bir dizi yardımcı program geliştirilmiştir. (AutoCAD Mechanical Desktop, AutoCAD MAP, Architectural Desktop vb.)
Bir sonraki dersimize AutoCAD programı ile ilgili temel bilgileri anlatacağız. Barış içinde kalın.
C.tesi Ocak 09, 2010 4:51 pm tarafından Ebubekir_Kara
